Yelda Karataş
ÇOCUK İŞÇİLER
ÇOCUK GELİNLER
Dünya’da her 7 DAKİKADA BİR KIZ ‘ÇOCUK GELİN’ oluyor.
Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Bankası verilerine göre, gebelikte anne ölümü, 15-19 yaş kadınlarda intiharın ardından ikinci ölüm nedeni olarak belirlendi.
Save The Children’ın Ekim 2016’da yayımladığı rapora göre, dünyada her 7 dakikada 15 yaş altı bir kız çocuğu evleniyor. Afganistan, Yemen, Hindistan ve Somali’nin başı çektiği bazı ülkelerde 10 yaşındaki kız çocukları genellikle kendilerinden oldukça yaşlı erkeklerle evlendiriliyor.
Rapora göre, çatışma ve savaşlardan etkilenen kız çocukları yüksek olasılıkla çocuk gelin oluyor. Mülteci durumundaki birçok aile kız çocuklarını güvenlik ve savunma mekanizması nedeniyle evlendiriyor. Ayrıca, fakir ailelerin kız çocukları zengin yaşıtlarına göre çok daha erken yaşta evlendiriliyor.
Pew Araştırma Merkezi tarafından yapılan araştırmaya göre, ABD’de 2014’e kadar 15-17 yaş arası 57 bin 800 çocuk evlendi.
Yaklaşık 70 bin kadın doğum sırasında oluşan komplikasyonlar nedeniyle hayatını kaybediyor. Her yıl, 16 yaş altı 2,5 milyon genç kız doğum yapıyor. Gelişmekte olan ülkelerde genç kızların yüzde 19’u 18’inden önce, yüzde 3’ü 15’inden önce hamile kalıyor. 15-19 yaş yaklaşık 16 milyon kız her yıl doğum yapıyor.
En fazla çocuk evliliği Hindistan’da yapılıyor. Sayısal olarak en fazla çocuk evliliğinin yapıldığı ülke ise yüksek nüfusa sahip olması nedeniyle 15 milyon 509 bin ile Hindistan olarak açıklandı. Bangladeş 4 milyon 451 bin ile ikinci, Nijerya 3 milyon 538 bin ile üçüncü sırada yer aldı.
UNICEF’in 2017 yılında yayımladığı “Dünya Çocuklarının Durumu” raporunda ise çocuk evliliklerinin en yüksek oranda görüldüğü ülkeler sırasıyla Nijer (yüzde 76), Orta Afrika (yüzde 68), Çad, (yüzde 67), Bangladeş (yüzde 59), Burkina Faso (yüzde 52), Mali (yüzde 52), Güney Sudan (yüzde 52), Gine (yüzde 51), Mozambik (yüzde 48), Somali (yüzde 45), Nijer (yüzde 44) , Malawi (yüzde 42), Eritre (yüzde 41), Madagaskar (yüzde 41), Etiyopya (yüzde 40), Nepal (yüzde 40), Uganda (yüzde 40), Sierra Leone (yüzde 39), Kongo (yüzde 37), Moritanya (yüzde 37).
Kriz yaşanan ülkelerin kurbanları “kız çocukları”
Küresel bir ortaklık olan “Girls Not Brides”ın (GNB) tespitlerine göre ise dünyada erken yaşta evlenme eğiliminin bugünkü hızıyla sürmesi halinde 2050 yılı itibarıyla çocuk yaşta gelin olanların sayısının 1,2 milyar olacağı tahmin ediliyor.
Yemen’de yüzde 65’ten fazla kız çocuğu 18 yaşından önce evlenirken, bu oran savaştan önce yüzde 50 civarında idi.
Irak ve Suriye’de terörist gruplar, kız ve kadınları kaçırıp tecavüz ediyor, satıyor ya da evliliğe zorluyor. Özellikle Ezidi çocuk ve kadınlara yapılan eziyetler insanlık dışı olarak niteleniyor.
Somali’de 2010 ve 2011’de kız çocukları okuldan kaçırılarak terör örgütü üyeleriyle evlendirildi Çocuklarını vermek istemeyen aileler öldürüldü ya da tehdit edildi.
Dünyada YAŞAYAN HER ON ÇOCUKTAN BİRİ İŞÇİ OLARAK ÇALIŞTIRILIYOR
Bu çocukların 88 milyonu erkek, 64 milyonu ise kız ÇOCUĞU.
ILO tarafından hazırlanan “Çocuk İşçiliği Küresel Tahminler Raporu”na göre Nisan, 2019 rakamlarıyla 73 milyonu “tehlikeli” işlerde olmak üzere halen 152 MİLYON ÇOCUK İŞÇİ ÇALIŞTIRILIYOR. Bu rakam yaşayan her on çocuktan birinin emekçi olarak çalıştırıldığını söylüyor bize. Ve bu yüzde her yıl giderek artıyor.
Çocuk işçilikte artış en çok 6-14 arası yaş grubunda.
Tarım yüzde 70,9’luk oranla çocuk işçilerin en fazla olduğu sektör.
Tarımı yüzde 17,2 oranı ile hizmet yüzde 11,9 oranı ile de sanayi sektörü izliyor.
Çocuk işçiliğin başlıca sebepleri arasında yoksulluk ve işsizlik geliyor. Bu konular nüfus, göç, eğitim düzeyi, ekonomik gelişim ve sosyal kalkınma kavramlarıyla doğrudan ilgilidir ve çocuk işçiliğinin temel sonuçlarından biri eğitime devamsızlıktır.
Mevsimlik tarım işçisi ailelerin çocuklarının çalışmasına yönelik hiçbir denetim ve yaptırım YOK. Çocukların iş cinayetleri sonucu yaşamını yitirmesine de en fazla bu alanda rastlanıyor.
Afrika bölgesel yoğunluk bakımından yüzde 19,6 oranı ile çocuk işçiliğinin en yoğun olduğu bölge.
Afrika’yı sırasıyla yüzde 7,4 ile Asya ve Pasifik bölgesi, yüzde 5,3 ile Amerika, yüzde 4,1 ile Avrupa ve yüzde 2,9 ile Orta Asya ve Arap ülkeleri izliyor.
Yaş grubuna göre çocuk işçilik oranlarına bakıldığında çoğunlukla yaşça küçük olan grubun gelişimlerine uygun olmayan işlerde yer alıyorlar.
5-11 yaş grubu %48
12-14 yaş grubu %28
15-18 yaş grubu %24
Dünyada ve Türkiye’de bu konuda yapılan çalışmalara rağmen çocuk işçi rakamları hızla yükseliyor.
Uluslararası sözleşmelere taraf ülkelerin ve şirketlerin, çocukların çalıştırılmaması konusunda yükümlülüklerini yerine getirmeleri gerekiyor.
ILO, 2025 hedefine yönelik politika ve programlara ilişkin raporunda, çocuk işçiliğinin yasal düzenlemeler, uluslararası standartlar, sosyal koruma, eğitimle birlikte insana yakışır iş olanaklarıyla sonlandırmayı hedefliyor.
BİZ, BU DÜNYA’NIN ÇOCUKLARA LAYIK, İNSANA YARAŞIR BİR GEZEGEN OLMASINI DİLİYORUZ!
* gazete haberlerinden derlenmiştir.