Küçümen’i kim çizecek şimdi?
Berin Uyar
Haslet Soyöz’ü 27 Mayıs 2025’te kaybettik. 70 yaşındaymış. Gençlerin pek tanımadığı bir karikatürist, hümanist, kibar, nazik ve sakin bir insandı. Ben onu 70’li yıllarda Politika Gazetesi’nde çizerken tanıdım. O sırada ben de İKD’nin yayın organı olan Kadınların Sesi Dergisi’nin yazı işleri müdürüydüm. Gidip konuştum onunla, çizgilerini çok sevimli bulduğumuzu arada sırada bize de çizmesini rica ettim. Arkasından da bu emeğini karşılayacak maddi gücümüzün olmadığını söyledim hemen. Hiç ikiletmeden “çizerim” dedi. Arşivde bize ilk çizdiği karikatürü aradım az önce bulamadım. Politik karikatürlerdi. Bir kaç tane de “Küçümen” çizdi. Çocukların Sesi’nde kullanacaktık ki, dergimiz sıkıyönetim tarafından kapatılıverdi. Sonra da 12 Eylül geldi zaten.
Onun Küçümen dizisini büyük bir keyifle okurdum. Biri kız biri erkek iki küçük çocuk canlandırırdı çizgilerini. İki sade çizgiyle koca bir felsefenin anlatıldığı Küçümen serisini çok severdim. Haslet aynı zamanda iyi bir ressamdı da. Sanırım denize hayranlığı artık çoktan jilet olmuş ünlü vapur ve gemilerimizi çizmesine neden oldu.
Aramızdan bir iyi insan daha erken ayrılıp gitti ne yazık ki. Kitaplığımda buldum Küçümen kitabını. Tekrar çevirdim sayfalarını. Onlarla yaşayacak aramızda.
Yazının başlangıcında İKD’den sözettim. İlerici Kadınlar Derneği (İKD) bu yıl, 3 Haziran’da tam 50 yaşında oldu. 1975 yılında kuruldu. 12 Eylül Darbesi ile kapatıldı. Kadınların kurtuluşunun toplumun kurtuluşu ve sosyalizmle gerçekleşeceğini savunur ve bu yolda mücadele ederdik. O yıllarda feminizmi tanımıyor, feministlere de karşı devrimci gözü ile bakıyorduk. Sekterdik ama inanılmaz geniş bir örgütlenme ağımız vardı. Fabrikalarda, gecekondu mahallelerinde arı gibi gece gündüz çalışırdık. Evlat Acısına Son, Çocuklara Süt ve Kreş kampanyaları bu örgütlenmenin başarısında rol oynadı. Kadınların Sesi Dergisi, kapatıldığı sayıda 30 bin tiraja ulaşmıştı. Şimdi acaba 30 bin satan dergi var mıdır?
İKD’nin bir üyesi olduğum, İKD’li kadınlarla kolkola koştuğum için kendimi çok şanslı bulurum. O koşuda o kadar çok şey öğrendik ve hala kopmadan devam eden öyle güzel dostluklar kurduk ki… Bugün de toplumun en aktif kesimi olan kadınların mücadelesi her alanda devam ediyor. Bazen düşünüyorum da ve hatta inanıyorum da galiba, toplum kurtulacaksa bu, kadınların eliyle olacak.
